Ứng dụng AI Tạo sinh (Generative AI) cho Chăm sóc Sức khỏe
Hội nghị Quốc tế lần thứ 5 về Điều dưỡng và Khoa học Sức khỏe
Khoa Điều dưỡng, Đại học Khon Kaen
* PGS. TS. Kanda Saikaew
* Kỹ thuật Máy tính, Khoa Kỹ thuật, Đại học Khon Kaen
Mục tiêu
Sau khi hoàn thành buổi hội thảo này, bạn sẽ có khả năng:
* Hiểu được khả năng và hạn chế của AI Tạo sinh trong bối cảnh chăm sóc sức khỏe.
* Áp dụng các kỹ thuật soan Lời nhắc (prompt engineering) hiệu quả cho các tác vụ cụ thể trong chăm sóc sức khỏe.
* Tạo nội dung thực tế được AI hỗ trợ cho việc chăm sóc bệnh nhân, giáo dục và nghiên cứu.
* Đánh giá các cân nhắc về đạo đức và các thực hành tốt nhất khi sử dụng AI trong điều dưỡng và chăm sóc sức khỏe.
Nội dung Chương trình
* Giới thiệu và Mục tiêu
* Những Kiến thức Cơ bản về GenAI cho Chăm sóc Sức khỏe
* Thực hành - Ứng dụng Lâm sàng
* Thực hành - Giáo dục & Nghiên cứu
* Đạo đức, Thực hành Tốt nhất & Hỏi đáp (Q&A)
AI Tạo sinh (Generative AI) là gì?
Định nghĩa: Các hệ thống AI có thể tạo ra nội dung mới (văn bản, hình ảnh, mã) dựa trên các lời nhắc (prompts).
Các Công cụ Phổ biến:
* ChatGPT.com (OpenAI)
* Claude.ai (Anthropic)
* Gemini.google.com (Google)
* SciSpace.com (Scispace)
Hãy nghĩ về nó như: Một trợ lý thông minh có thể đọc, viết, phân tích và đề xuất—nhưng cần chuyên môn của BẠN để thực sự hiệu quả!
Tại sao nó quan trọng trong Chăm sóc Sức khỏe?
Lợi ích của GenAI trong Chăm sóc Sức khỏe
* Giảm Thời gian Lập tài liệu: GenAI có thể giảm thời gian lập tài liệu từ 30-40%.
* Tăng tốc Đánh giá Tài liệu: GenAI có thể tăng tốc độ đánh giá tài liệu nghiên cứu.
* Hỗ trợ Chăm sóc Cá nhân hóa: GenAI có thể hỗ trợ lập kế hoạch chăm sóc cá nhân hóa.
* Cải thiện Giáo dục Bệnh nhân: GenAI có thể cải thiện các tài liệu giáo dục bệnh nhân.
* Nâng cao Hỗ trợ Quyết định Lâm sàng: GenAI có thể nâng cao hỗ trợ quyết định lâm sàng.
* Thu hẹp Khoảng cách: GenAI có thể thu hẹp khoảng cách về ngôn ngữ và trình độ hiểu biết về sức khỏe.
Khả năng của GenAI đối với Chuyên gia Chăm sóc Sức khỏe
Các Tác vụ Thực hành Lâm sàng
* Giáo dục Bệnh nhân: Soạn thảo tài liệu để giáo dục bệnh nhân.
* Tóm tắt Ghi chú: Tóm tắt các ghi chú lâm sàng để xem xét nhanh.
* Dịch Thông tin: Dịch thông tin y tế cho các bệnh nhân đa dạng.
* Tạo Mẫu: Tạo các mẫu kế hoạch chăm sóc để sử dụng hiệu quả.
Nâng cao Kinh nghiệm Học tập
* Kịch bản Mô phỏng (Simulation Scripts): Trải nghiệm nhập vai thúc đẩy học tập tích cực.
* Tình huống Thực tế (Case Scenarios): Bối cảnh thực tiễn cung cấp sự liên quan đến thế giới thực.
* Tài liệu Giảng dạy (Teaching Materials): Tài nguyên tạo điều kiện chuyển giao kiến thức.
* Câu hỏi Đố vui (Quiz Questions): Công cụ để đánh giá và củng cố sự hiểu biết.
Các Tác vụ Nghiên cứu & Bằng chứng
* Tóm tắt Bài báo: Cô đọng các bài báo nghiên cứu thành các bản tóm tắt súc tích.
* Tạo Đánh giá: Tạo các đánh giá tài liệu toàn diện về các chủ đề cụ thể.
* Phân tích Dữ liệu: Xác định và diễn giải các xu hướng trong các bộ dữ liệu.
* Soạn thảo Đề xuất: Phát triển các đề xuất nghiên cứu có cấu trúc tốt để tìm kiếm tài trợ.
Hạn chế của GenAI trong Bối cảnh Y tế
(Fig on page 9)
| Hạn chế của GenAI | Khả năng của Con người |
|---|---|
| Thiếu Phán đoán Lâm sàng | Có Phán đoán Lâm sàng |
| Không có Dữ liệu Thời gian Thực | Truy cập Dữ liệu Thời gian Thực |
| Có thể xảy ra Ảo giác (Hallucinations) | Hiểu Ngữ cảnh |
| Không có Quyết định Đạo đức | Đưa ra Quyết định Đạo đức |
| Không chịu Trách nhiệm | Chịu Trách nhiệm |
Công cụ AI cho Nghiên cứu
* ChatGPT (của OpenAI)
* Claude (của Anthropic)
* Gemini (của Google)
* Scispace (của Scispace)
Kỹ thuật soan Lời nhắc (Prompt Engineering)
Một cách tiếp cận có cấu trúc để viết lời nhắc AI, gọi là PACCO:
* P - Persona (Vai trò): Xác định vai trò của bạn ("Tôi là một nhà giáo dục điều dưỡng...").
* A - Aim (Mục tiêu): Nêu rõ mục tiêu của bạn ("Tạo một tờ rơi giáo dục bệnh nhân...").
* C - Context (Ngữ cảnh): Cung cấp thông tin nền ("Dành cho bệnh nhân tiểu đường mới được chẩn đoán...").
* C - Constraints (Hạn chế): Đặt ra các giới hạn ("Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, tối đa 200 từ...").
* O - Output format (Định dạng đầu ra): Chỉ định định dạng ("Trình bày dưới dạng các gạch đầu dòng với các đề xuất hình ảnh...").
Ví dụ: "Tôi là một y tá nhi khoa. Tạo một lời giải thích đơn giản về lý do tại sao trẻ em cần tiêm chủng cho các bậc cha mẹ có trình độ hiểu biết về sức khỏe thấp. Sử dụng ngôn ngữ ở trình độ đọc lớp 6. Định dạng dưới dạng 5 điểm chính với giọng điệu thân thiện, trấn an."
Mẹo Viết Lời nhắc cho Chăm sóc Sức khỏe
Các Thực hành Tốt nhất để có Lời nhắc Tốt hơn
(Fig on page 12)
❌ KHÔNG NÊN:
* Nhập thông tin bệnh nhân thực tế (PHI/PII)
* Sử dụng các yêu cầu mơ hồ
* Chấp nhận kết quả đầu tiên mà không xem xét
* Chia sẻ dữ liệu tổ chức bí mật
* Chỉ dựa vào AI cho các quyết định quan trọng
Hoàn thiện Lời nhắc AI cho Chăm sóc Sức khỏe:
* Cụ thể và Chi tiết
* Cung cấp Ngữ cảnh
* Chỉ định Trình độ Đọc
* Yêu cầu Thông tin Dựa trên Bằng chứng
* Lặp lại và Tinh chỉnh
Lĩnh vực Trọng tâm: Ứng dụng Lâm sàng
* Tài liệu Giáo dục Bệnh nhân
* Hỗ trợ Lập tài liệu Lâm sàng
* Hỗ trợ Lập Kế hoạch Chăm sóc
Mẫu Lời nhắc cho Tài liệu Giáo dục Bệnh nhân
* P: Tôi là một [vai trò] với [X] năm kinh nghiệm trong [chuyên khoa].
* A: Tạo tài liệu giáo dục bệnh nhân về [chủ đề] để giúp bệnh nhân [kết quả].
* C: Dành cho [nhóm bệnh nhân] trong [cơ sở]. Giải quyết [2-3 mối quan tâm chính].
* C:
* Trình độ đọc: [cấp lớp]
* Độ dài: [X từ/trang]
* Bao gồm: [các phần bắt buộc]
* Tránh: [thuật ngữ y tế/các mục cụ thể]
* An toàn: [cảnh báo quan trọng]
* O: Trình bày dưới dạng [định dạng] với:
* [Loại cấu trúc]
* [Các yếu tố hình ảnh]
* [Các phần chính]
Ứng dụng GenAI cho Giáo dục và Nghiên cứu
Ba Ứng dụng Chính về Giáo dục và Nghiên cứu
* Tạo Kịch bản Tình huống Lâm sàng (Clinical Case Scenarios):
* Mô phỏng bệnh nhân để giảng dạy
* Bài tập tư duy phản biện
* Tình huống đánh giá kỹ năng
* Phát triển Câu hỏi Đánh giá (Assessment Questions):
* Câu hỏi trắc nghiệm (MCQ)
* Câu hỏi trả lời ngắn (SAQ)
* Bài kiểm tra dựa trên tình huống
* Hỗ trợ Đánh giá Tài liệu (Literature Review Support):
* Chiến lược tìm kiếm
* Đánh giá phê bình
* Phân tích khoảng trống (Gap analysis)
Mẫu Kịch bản Tình huống
* Persona: [Vai trò/chuyên môn của bạn + số năm kinh nghiệm + lĩnh vực chuyên môn]
* Aim: Tạo một [thời lượng] [loại kịch bản] cho [mục tiêu học tập cụ thể]
* Context:
* Người học mục tiêu: [cấp độ/năm + kiến thức/kinh nghiệm trước]
* Cài đặt: [môi trường lâm sàng đang mô phỏng]
* Trọng tâm lâm sàng: [tình trạng/kỹ năng cụ thể]
* Constraints:
* Đặc điểm bệnh nhân: [phạm vi tuổi, lý do nhập viện, tiền sử liên quan]
* Cấu trúc kịch bản: [số pha/thời gian]
* Các yếu tố bắt buộc: [hệ thống tính điểm, hướng dẫn, đánh giá]
* Cơ sở bằng chứng: [hướng dẫn/năm cụ thể]
* Thời lượng: [giới hạn thời gian]
* Cân nhắc đặc biệt: [cạm bẫy, mối lo ngại về an toàn, mức độ phức tạp]
* Output format:
* Hồ sơ Bệnh nhân (Thông tin cá nhân, tiền sử y tế, lý do nhập viện)
* Trình bày Ban đầu (Dấu hiệu sinh tồn, khám thực thể)
* Các Pha Tiến triển (chỉ định số lượng, mô tả, kết quả lâm sàng, can thiệp thích hợp, lý do/cơ sở bằng chứng)
* Lỗi/Cạm bẫy Thường gặp
* Mục tiêu Học tập (3-5 kết quả cụ thể)
* Câu hỏi Thảo luận (3-5 câu hỏi)
Mẫu Câu hỏi Đánh giá
* Persona: [Vai trò] chuyên về [lĩnh vực chuyên môn]
* Aim: Tạo [số lượng] [loại câu hỏi] cho [mục đích đánh giá]
* Context: [Cấp độ người học] sau [khóa học đã hoàn thành] với [mức độ kinh nghiệm]
* Constraints:
* Chủ đề: [chủ đề 1 (n câu hỏi)], [chủ đề 2 (n câu hỏi)], [chủ đề 3 (n câu hỏi)]
* Độ khó: [cấp độ] ([lĩnh vực nhận thức])
* Độ dài kịch bản: [X-X câu/từ]
* Tùy chọn: [số lượng] cho mỗi câu hỏi ([đúng], [gây nhiễu])
* Định dạng: [kiểu/tiêu chuẩn]
* Hướng dẫn: [tài liệu tham khảo/khuôn khổ cụ thể]
* Output format per question:
* [Loại kịch bản] và câu hỏi
* Các tùy chọn [hệ thống đánh dấu] với câu trả lời đúng được đánh dấu
* Lý do ([X-X câu]): [những gì cần giải thích]
* Mục tiêu học tập
* Mức độ nhận thức
Công cụ Hỗ trợ Nghiên cứu
SciSpace là gì?
* Công cụ được hỗ trợ bởi AI để tìm kiếm, đọc và phân tích các bài báo nghiên cứu.
* Giúp tài liệu học thuật dễ hiểu và nhanh hơn.
* Hỗ trợ làm việc đồng thời với nhiều bài báo.
Các Khả năng Chính:
* Tìm kiếm tài liệu thông minh
* Đọc PDF được AI hỗ trợ
* Phân tích so sánh đa bài báo
* Thư viện nghiên cứu cá nhân
Các Cách Khác AI có thể Hỗ trợ Nghiên cứu của Bạn:
* Tạo chiến lược tìm kiếm tài liệu
* Tóm tắt nhiều bài báo (chỉ sử dụng tiêu đề/tóm tắt)
* Xác định khoảng trống nghiên cứu
* Soạn thảo đề xuất nghiên cứu (khung ban đầu)
* Đề xuất các phương pháp phân tích thống kê
* Cải thiện sự rõ ràng của văn bản học thuật
Các Cân nhắc Đạo đức Quan trọng
Bảo mật & Bảo mật Bệnh nhân
* KHÔNG BAO GIỜ nhập thông tin bệnh nhân thực tế.
* Không có tên, số hồ sơ y tế hoặc dữ liệu nhận dạng.
* Tuân thủ HIPAA, PDPA và các chính sách của tổ chức.
Trách nhiệm Chuyên môn
* Bạn chịu trách nhiệm về tất cả nội dung do AI tạo ra mà bạn sử dụng.
* Xác minh tính chính xác bằng các nguồn dựa trên bằng chứng.
* Lập tài liệu hỗ trợ của AI khi được yêu cầu.
* Duy trì các tiêu chuẩn và phán đoán chuyên môn.
Khung Thực hành Tốt nhất
| ✅ CHẤP NHẬN ĐƯỢC | ❌ KHÔNG CHẤP NHẬN ĐƯỢC |
|---|---|
| Tạo tài liệu giáo dục chung | Nhập thông tin sức khỏe được and bảo vệ |
| Tạo các mẫu và khuôn khổ | Thay thế phán đoán lâm sàng bằng quyết định của AI |
| Động não các ý tưởng và cách tiếp cận | Sử dụng AI để chẩn đoán hoặc điều trị mà không xác minh |
| Cải thiện sự rõ ràng của giao tiếp bằng văn bản | Tuyên bố công việc do AI tạo ra là của riêng bạn |
| Học các khái niệm và kỹ thuật mới | Bỏ qua các hướng dẫn hoặc chính sách chuyên môn |
| Phân tích các kịch bản mô phỏng, đã được hủy nhận dạng | Đưa ra các quyết định quan trọng mà không có sự giám sát của con người |
Tiết lộ và Ghi nhận AI Thích hợp
* Yêu cầu Tiết lộ:
* Nêu rõ công cụ AI cụ thể đã sử dụng (ví dụ: "Claude Sonnet 4", "ChatGPT-4").
* Mô tả mục đích chính xác của sự hỗ trợ của AI.
* Bao gồm việc tiết lộ trong phần Phương pháp hoặc lời cảm ơn.
* Cung cấp ngày truy cập và thông tin phiên bản.
* Thực hành Tốt nhất về Ghi nhận:
* Tham chiếu các công cụ AI trong thư mục tham khảo khi có sự hỗ trợ đáng kể.
"Ảo giác" AI Thường gặp trong Chăm sóc Sức khỏe
* Các trích dẫn nghiên cứu bịa đặt (kiểm tra tất cả các tài liệu tham khảo!)
* Các hướng dẫn lâm sàng lỗi thời
* Liều lượng hoặc tương tác thuốc không chính xác
* Các tình trạng y tế phức tạp bị đơn giản hóa quá mức
* Nội dung thiên vị hoặc không phù hợp về mặt văn hóa
* Thông tin mâu thuẫn trong cùng một phản hồi
Chiến lược Giảm thiểu "Ảo giác"
* Luôn xác minh bằng các nguồn có thẩm quyền.
* Kiểm tra chéo thông tin quan trọng.
* Sử dụng nhiều nguồn.
* Áp dụng chuyên môn lâm sàng của bạn.
* Khi nghi ngờ, tham khảo ý kiến đồng nghiệp hoặc tài liệu nghiên cứu.
Kết luận
* Tăng cường Hiệu quả: Tận dụng AI để cải thiện hiệu quả công việc và giảm thời gian hoàn thành nhiệm vụ.
* Chọn Công cụ Phù hợp: Nhận ra rằng không có một công cụ AI Tạo sinh nào là tốt nhất duy nhất. Chọn công cụ phù hợp nhất cho từng tác vụ cụ thể.
* Xác minh Tính chính xác: Luôn kiểm tra tính xác thực và xác minh tính chính xác của bất kỳ thông tin nào do AI tạo ra.
* Soạn Lời nhắc Hiệu quả: Để có được kết quả tốt nhất, hãy viết các lời nhắc chi tiết và cụ thể.
* Đảm bảo Tính minh bạch và Chính trực: Tiết lộ và trích dẫn đúng cách việc sử dụng các công cụ AI trong công việc của bạn để duy trì tính minh bạch và tránh các vấn đề bản quyền tiềm ẩn.
Tham khảo
* Anthropic. (2025). Claude 4 Sonnet [Mô hình ngôn ngữ lớn].
* Google. (2025). Gemini Advanced 2.5 Pro [Mô hình ngôn ngữ lớn].
* OpenAI. (2025). ChatGPT [Mô hình ngôn ngữ lớn].
* Typeset. (2025). SciSpace [Trợ lý nghiên cứu AI].
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét