ARFI ĐÁNH GIÁ ĐỘ CỨNG CỦA GAN Ở BỆNH NHÂN TIỂU ĐƯỜNG TYPE 2

ARFI ĐÁNH GIÁ ĐỘ CỨNG CỦA GAN Ở BỆNH NHÂN TIỂU ĐƯỜNG TYPE 2  

NGUYỄN THỊ HỒNG ANH - NGUYỄN THIỆN HÙNG - PHAN THANH HẢI

TRUNG TÂM Y KHOA MEDIC HÒA HẢO

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

ABSTRACT:

Using ARFI SIEMENS S2000 for measuring liver stiffness to grade the degree of liver fibrosis regardless liver steatosis. 80 adult type 2 diabetic patients were performed systematically to identify those with significant liver fibrosis. A significant liver stiffness increase was found in more than 40% of DM patients.

ARFI technique is comparable with TE in liver stiffness assessment.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Dùng siêu âm đàn hồi ARFI SIEMENS S2000 đánh giá độ cứng gan (liver stiffness) ở  bệnh nhân tiểu đường, từ đó lượng giá mức độ xơ hóa của gan (fibrosis). Đánh giá độ thấm mỡ của gan (liver steatosis) bằng siêu âm B-mode.

ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNG PHÁP

ž  Đối tượng: bệnh nhân tiểu đường trên 18 tuổi và bình giáp, không đang mang thai hay cho con bú, không bị nhiễm HBV, HCV, không bị viêm gan tự miễn hay viêm gan do thuốc, không uống rượu bia quá 20g/ngày.

ž  Phương pháp:

·         Bệnh nhân được chẩn đoán tiểu đường và thỏa các tiêu chuẩn chọn bệnh.

·         Các xét nghiệm bao gồm đường huyết lúc đói, HbA1C, bilan lipid máu (LDL-Cholesterol, Triglyceride), creatinin, AST, ALT, GGT, FT4, TSH, HBsAg, AntiHBs, AntiHCV, Công thức máu. Xét nghiêm viêm gan tự miễn được thực hiện nếu men gan cao mà không nhiễm viêm gan siêu vi (LKM-1, AMA-M2, ANA).

·         Dùng siêu âm B-mode phát hiện và phân loại gan thấm mỡ S1, S2, S3  và không thấm mỡ S0.

·         ARFI gan được thực hiện sau siêu âm B-mode.

·         Thiết kế nghiên cứu cắt ngang, mô tả.

BẢNG PHÂN LOẠI GAN THẤM MỠ (B-MODE)

KẾT QUẢ

ž  Gồm 80 trường hợp bệnh nhân tiểu đường type 2 từ 28-79 tuổi, trong đó có 27 nam. Từ tháng 11-2016 đến tháng 02-2017.

ž  Được tổng hợp trong bảng kê dưới đây.

Số ca	S0	S1	S2	S3	Tổng
F0	5	6	6	0	17
F1	4	18	6	0	28
F2	2	3	6	1	12
F3	2	4	4	1	11
F4	0	5	4	3	12
Tổng	13	36	26	5	80

BÀN LUẬN

—  Kỹ thuật không bị hạn chế khi bệnh nhân bị béo phì, báng bụng, khoang liên sườn hẹp.

—  Xơ hóa gan đáng kể (F2-F3): 28,75% (23 ca) ở bệnh nhân có hoặc không có gan thấm mỡ.

—  Xơ hóa gan nặng (F4):  15% (12 ca) đều ở nhóm bệnh nhân có gan thấm mỡ .

—  100% gan thấm mỡ nặng (S3: 5ca) có xơ hóa gan nặng/đáng kể .

—  5% (4 ca) có xơ hóa gan đáng kể (F2-F3) mà không có gan thấm mỡ : ghi nhận ở bệnh nhân có thời gian mắc bệnh lâu ngày (7-15 năm).

KẾT LUẬN

—  Kỹ thuật ARFI là phương tiện nhanh có giá trị giúp đánh giá độ cứng gan ở bệnh nhân tiểu đường.

—  Độ tin cậy cao trong xác định bệnh nhân không có hay có xơ hóa gan mức độ trung bình (F0 đến F2) với bệnh nhân xơ hóa gan nặng (F3-F4).

TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH

1. Liver Stiffness Evaluation by Transient Elastography in Type 2 Diabetes Mellitus Patients with Ultrasound-proven Steatosis:Sporea I, Mare R, Lupușoru R, Sima A, Sirli R, Popescu A, Timar R.: J Gastrointestin Liver Dis, 2016, Vol. 25, No 2: 167-174.

2. Liver stiffness in nonalcoholic fatty liver disease: A comparison of supersonic shear imaging, FibroScan, and ARFI with liver biopsy, Christophe Cassinotto,Jérome Boursier,Victor de Lédinghen,Jérome Lebigot, Bruno Lapuyade,Paul Cales,Jean-Baptiste Hiriart,Sophie Michalak,Brigitte Le Bail,Victoire Cartier,Amaury Mouries,Frédéric Oberti,Isabelle Fouchard-Hubert,Julien Vergniol,Christophe Aubé. Hepatology, Vol 63, June 2016.

3. Principles and clinical application of ultrasound elastography for diffuse liver disease: Woo Kyoung Jeong, Hyo K. Lim, Hyoung-Ki Lee, Jae Moon Jo, Yongsoo Kim. Ultrasonography 33(3), July 2014.