GAN MỠ và XƠ HÓA GAN

Tích mỡ trong gan có thể do lạm dụng rượu, một số thuốc men, viêm gan siêu vi, bệnh gan tự miễn, bệnh gan biến dưỡng hoặc di truyền. Loại được tất cả các nguyên nhân này có thể phát hiện gan thấm mỡ không do rượu [NAFL]. Gan thấm mỡ không do rượu có nguy cơ chai gan, với cảnh báo trở thành dịch trong thập niên tới. 
(MRI, là một công cụ đánh giá gan thấm mỡ tuyệt vời, nhưng  không có khả năng sàng lọc nhanh, chi phí thấp như siêu âm).

Siêu âm B-mode có khả năng phát hiện sớm gan thấm mỡ bằng định tính và các kỹ thuật định lượng, [ bao gồm CAP của FibroScan], góp phần ngăn chặn diễn tiến gan xơ hóa và chai gan.

ĐỊNH TÍNH:

HÌNH ẢNH SIÊU ÂM

Gan thấm mỡ lan tỏa sinh nhiều echo trên siêu âm B-mode. Các dấu hiệu siêu âm gồm: tăng  echo chủ mô gan, vách mạch máu mờ, tăng giảm âm và khó thấy các phần sâu và sát cơ hoành, và gan lớn.

Có 3 mức độ: 

+nhẹ, tăng echo nhẹ lan tỏa, còn thấy cơ hoành và vách mạch máu trong gan;

+trung bình, tăng echo  trung bình và mờ cơ hoành và vách mạch máu;

+nặng, tăng echo rõ ràng, xuyên thấu kém  ở các phân thùy sau gan phải và kém hay không còn thấy vách mạch máu và cơ hoành.

Gan thấm mỡ khu trú là mỡ khu trú trong gan có echo, có thể có dạng khối nhưng thường có đường viền dạng bản đồ, và không làm dời chỗ mạch máu đi qua.

Gan thấm mỡ không hoàn toàn thường là những vùng echo poor quanh tĩnh mạch cửa, thùy đuôi và quanh hố túi mật, đôi khi cần CT xác định lại.

            Siêu âm thường không nhạy đối với gan thấm mỡ hạt nhỏ.

Khó phân biệt về siêu âm giữa gan thấm mỡ và xơ gan phản ánh các tiêu chuẩn siêu âm bị trùng lấp và cùng có các tiến trình trên cùng bệnh nhân.

VẤN ĐỀ:

1. Gan thấm mỡ độ nhẹ thường bị bỏ sót.

2. Viêm gan mạn cũng có giảm âm phần sâu. 

3. Không phân biệt được bằng siêu âm các nguyên nhân của gan thấm mỡ.

4. Không phân biệt được bằng siêu âm gan thấm mỡ và các loại viêm gan khi có tăng men gan.

Với 101 ca (72 nữ, 55 nam)  có làm histogram cường độ siêu âm gan và thận. 

•        - Tiêu chuẩn chẩn đoán siêu âm :

- gan to (gan trái lớn hơn 10cm qua mặt cắt dọc qua động mạch chủ bụng, gan phải lớn hơn 15cm qua mặt cắt gian sườn ở bình diện thận phải).

- mờ vách tĩnh mạch cửa, chỉ chọn các vách giảm echo nhánh xa (gan thấm mỡ độ nhẹ) và giảm echo vách các nhánh chính (độ vừa).

Kết quả=

1/ Thành phần bệnh nhân gan thấm mỡ:  béo phì (25,74%), tiểu đường (18,81%), rượu (06,93%), thuốc corticoid và tương tự (0,99%),   ăn chay (02,97%)

2/ Đa số gan thấm mỡ độ nhẹ (76,24%) còn lại độ vừa (19,8%).

3/ Đa số đều tăng triglycerides TG (59,40% và 66,39%) và có tăng cholesterol CL (66,33% và 72,27%)

    Một số có tăng men gan (gấp 3 trị số bình thường) (41,79%)

     Một số dương tính giả (22/101 và 4/67)

5/ Bình quân độ chênh lệch histogram cường độ siêu âm gan thận số ca gan thấm mỡ là 730/101 = 7,22.

Kết luận:

1/ Siêu âm chẩn đoán gan thấm mỡ đối chiếu với kết quả sinh hóa có độ chính xác là 78,21%.

2/ Đa số nguyên nhân gan thấm mỡ của 2 lô nghiên cứu là béo phì và tiểu đường. Nhưng khó xác định được nguyên nhân vì có nhiều yếu tố ảnh hưởng cùng lúc (nội tiết, dinh dưỡng, rượu, viêm nhiễm…).

3/ 41,79% có tăng men gan kèm theo tăng TG và CL gợi ý quá trình gan thấm mỡ diễn biến đã lâu, và cần thiết phân biệt với viêm gan do nhiều nguyên nhân khác nhau (viêm gan mỡ, steatohepatitis).

ĐỊNH LƯỢNG:

Histogram cường độ siêu âm gan và thận và chỉ số thấm mỡ gan thận [SHRI]

TISSUE HARMONIC COMPOUND SONOGRAPHY

ACOUSTIC STRUCTURE QUANTIFICATION [ASQ]

ATI : ATTENUATION IMAGING for QUANTIFICATION of FATTY LIVER

CAP  in FIBROSCAN and Hepatic Steatosis.

CÁC HÌNH THÁI SIÊU ÂM CỦA GAN NHIỄM MỠ, BS ĐỖ BÌNH MINH

SIÊU ÂM CHẨN ĐOÁN TRONG VIÊM GAN

LIVER FAT and FIBROSIS

NHÌN LẠI GAN THẤM MỠ

ARFI ĐÁNH GIÁ ĐỘ CỨNG GAN Ở BỆNH NHÂN TIỂU ĐƯƠNG TYPE 2 

GAN MỠ: ĐÁNH GIÁ CỦA SIÊU ÂM ĐÀN HỒI 

TẠO HÌNH ĐÀN HỒI SÓNG BIẾN DẠNG PHÂN TÁN [SWE DISPERSION]

UNUSUAL NODULAR FATTY INFILTRATION of the LIVER

Ultrasound in Chronic Liver Disease, a Review

Ultrasound in Chronic Liver Disease, a Review

J. F. Gerstenmaier and R. N. Gibson

Insights Imaging. 2014 Aug; 5(4): 441–455.

Published online 2014 May 24. doi:  10.1007/s13244-014-0336-2

Abstract

Background 

With the high prevalence of diffuse liver disease there is a strong clinical need for noninvasive detection and grading of fibrosis and steatosis as well as detection of complications.

Methods

B-mode ultrasound supplemented by portal system Doppler and contrast-enhanced ultrasound are the principal techniques in the assessment of liver parenchyma and portal venous hypertension and in hepatocellular carcinoma surveillance.

Results

Fibrosis can be detected and staged with reasonable accuracy using Transient Elastography and Acoustic Radiation Force Imaging. Newer elastography techniques are emerging that are undergoing validation and may further improve accuracy. Ultrasound grading of hepatic steatosis

currently is predominantly qualitative.

Conclusion

A summary of methods including B-mode, Doppler, contrast-enhanced ultrasound and various elastography techniques, and their current performance in assessing the liver, is provided.

Teaching Points

• Diffuse liver disease is becoming more prevalent and there is a strong clinical need for noninvasive detection.

• Portal hypertension can be best diagnosed by demonstrating portosystemic collateral venous flow.

• B-mode US is the principal US technique supplemented by portal system Doppler.

• B-mode US is relied upon in HCC surveillance, and CEUS is useful in the evaluation of possible HCC.

• Fibrosis can be detected and staged with reasonable accuracy using TE and ARFI.

• US detection of steatosis is currently reasonably accurate but grading of severity is of limited accuracy.

Future perspective

The increasing prevalence of chronic liver disease, including fatty liver disease, together with the need to minimise invasive liver biopsies will continue to provide substantial drive for ultrasound research and development.

Conventional B-mode ultrasound =

 + Quantification of echointensity in the diagnosis of fatty liver disease is an area of recent interest. Standardisation of technique and interobserver eproducibility will need to be addressed.

  + Quantitative and semi-quantitative assessment of echotexture in the diagnosis of fibrosis and fatty liver disease is being developed

Doppler ultrasound =

 The role of Doppler ultrasound in chronic liver disease is likely to remain principally in the diagnosis of portal venous hypertension

Contrast-enhanced ultrasound =

 Kupffer-phase contrast agents can be used in the grading of fibrosis as well as in the detection of focal lesions,and it is hoped that these agents will become more widely available.

Elastography

 More widespread use of the two most extensively validated and established techniques of TE and ARFI is expected, and further shear wave elastography techniques are likely to become more widely adopted and evaluated.

PoCUS for WRIST TRAUMA

Abstract

Objective

We evaluated the effectiveness of point-of-care wrist ultrasonography compared with 3T-magnetic resonance imaging (MRI) for diagnosing triangular fibrocartilage complex (TFCC) injuries in trauma patients with ulnar-sided pain and instability. Moreover, we assessed the inter-observer variability between an emergency physician and a musculoskeletal radiology fellow.

Material and methods

A prospective cross-sectional study was conducted in an emergency department; patients with ulnar-sided sprain and instability were recruited. An emergency physician and a musculoskeletal radiology fellow independently evaluated the TFC, meniscal homologue, volar and dorsal distal radioulnar ligaments, and extensor carpi ulnaris using point-of-care ultrasonography. Findings were classified as normal, partial rupture, or complete rupture. Wrist 3T-MRI was used as the reference standard. We compared the diagnostic values for point-of-care ultrasonography obtained by both reviewers using DeLong's test. Intra-class correlation coefficients (ICCs) were calculated for agreement between each reviewer and the reference standard, and directly between the two reviewers.

Results

Sixty-five patients were enrolled. Point-of-care wrist ultrasonography showed acceptable sensitivity (97.2–99.1%), specificity (96.8–97.3%), and accuracy (96.9–97.9%); these diagnostic performance values did not differ significantly between reviewers (p = 0.58–0.98). Agreement between each reviewer and the reference standard was excellent (emergency physician, ICC = 0.964; musculoskeletal radiology fellow, ICC = 0.976), as was the inter-observer agreement (ICC = 0.968).

Conclusion

Point-of-care wrist ultrasonography is as precise as MRI for detecting TFCC injuries, and can be used for immediate diagnosis and further preoperative imaging. Moreover, it may shorten the interval from emergency department admission to surgical intervention while reducing costs.

PTOSIS and DIABETES

From this case, we suggest that when evaluating patients with acute onset ptosis as the only manifestation, diabetic-vasculopathic neuropathy should be considered. 

This case also implies that the most interior portion of the third cranial nerve may consist of nerve fibers mainly innervating the levator palpebrae superioris.

Handheld ultrasound + CADx helps triage breast masses

By Kate Madden Yee, AuntMinnie.com staff writer

August 31, 2018 -- Researchers successfully used a combination of handheld ultrasound and computer-aided diagnosis (CADx) software to triage women in Mexico who had palpable breast masses. They believe the combination is good news for women who may not have access to screening mammography, according to an article published online August 29 in the Journal of Global Oncology.

"[Our] results open up the possibility of implementing practical, cost-effective triage of palpable breast lumps, ensuring that scarce resources can be dedicated to suspicious lesions requiring further workup," wrote a team led by Dr. Susan Love of the Dr. Susan Love Research Foundation in Encino, CA.

In low- to middle-income countries, 23% of new breast cancer cases occur among women ages 15 to 49 years, compared with 10% of new breast cancer cases in high-income countries. Because screening mammography is not necessarily available, women often present with palpable breast lumps; although most of these masses are benign, it's important to determine which of them need further evaluation, Love and colleagues wrote.

In these situations, portable ultrasound is often available, but image interpretation has traditionally been performed by radiologists or breast surgeons -- who may be in short supply.

"At [our study] site, the average wait for a diagnostic ultrasound is nine months because of limited available trained radiologists," the researchers wrote. "Many of the participants traveled up to six hours by bus to participate in this study, corroborating the need for a simple accessible local means of triage."

For the study, Love's group trained three nonradiologist healthcare workers in Jalisco, Mexico, to determine whether they could use ultrasound to acquire images of sufficient quality for accurate analysis by CADx software. The workers were a first-year medical student, a surgical nurse, and a gynecologic intern who used a portable ultrasound scanner (Vscan, GE Healthcare) to acquire orthogonal views of 32 breast masses in 32 women.

The images were analyzed using what the researchers call "triage CADx," an artificial intelligence-based CADx program for ultrasound that is based on convolutional neural networks. CAD results were then compared with radiologist readings.

Among the 32 masses, two were malignant. Nonradiologist healthcare staff was able to acquire adequate images, Love and colleagues found. In addition, triage by the software was as accurate as radiologist assessment of the masses, with 100% sensitivity and specificity.

The results suggest a way to make use of limited breast care resources in low- to middle-income countries.

"This study demonstrates that first-level healthcare workers are capable of acquiring images with a portable ultrasound machine comparable to those of a trained radiologist," the group concluded.